Co znaczą herby polskich miast? #2

Przyglądamy się kolejnym interesującym herbom. Jaka jest ich historia?

Bełchatów

Herb Bełchatowa przedstawia biblijną scenę kuszenia Ewy. Nieznane są powody, dla których wybrano ten właśnie motyw. Według jednego z wytłumaczeń herb był charakterystyczny dla cechu garncarzy, zaś według innego – wybrano go ze względu na wydarzenie przedstawiane podobnie w trzech religiach, których przedstawiciele zamieszkiwali Bełchatów: w chrześcijaństwie, prawosławiu i judaizmie. Co ciekawe, w poprzedniej wersji herbu wąż był zielony, lecz jego kolor zmieniono ze względu na jedną z zasad heraldyki: na niebieskim tle nie można stawiać zielonych przedmiotów ani postaci pierwszoplanowych.

Białogard

Symbolem Białogardu jest czerwony gryf rozpościerający skrzydła nad rzeką Parsętą. Mityczne zwierzę symbolizuje przynależność miasta do Księstwa Pomorskiego. Pomorzu przewodzili niegdyś książęta z dynastii Gryfitów, którzy za swego przodka uznawali legendarnego Gryphusa. Ostatnia przedstawicielka rodu zmarła w roku 1660, lecz związana z dynastią tradycja herbowa przetrwała aż do dziś.

Chełm

Czy w Polsce żyją białe niedźwiedzie? Jeden z nich przedstawiony jest na herbie Chełma; zwierzę kroczy między trzema dębami wyrastającymi ze wzgórza. Nie jest to jednak niedźwiedź polarny, a poczciwy polski miś, który według legendy podczas najazdu na miasto wypłoszył Tatarów z jaskiń, w których ukrywali się uchodźcy. Tatarzy przestraszyli się zwierzęcia, gdyż w ich wierzeniach biały niedźwiedź uchodzi za bóstwo. Skąd miał wziąć się jego kolor? Otóż miś ubrudził się kredą, której złoża znajdziemy w okolicy Chełma. Herb w formie zbliżonej do obecnej istnieje dopiero od 1938 r., jednak biały niedźwiedź był obecny w symbolice miasta przez stulecia.

Dęblin

Orzeł to symbol charakterystyczny dla Polski, więc jego obecność w herbie Dęblina jest zrozumiała. Zastanawiający jest jednak glob z piorunami w dolnej części tarczy. Jakie jest jego znaczenie? Otóż majestatyczny ptak jest orłem greckiego boga Zeusa, symbolizującym burzę, zwycięstwo, wiedzę i sprawiedliwość. Jak mówi Uchwała Nr XXXVIII/218/93, ustanawiająca herb miasta, orzeł jest także dzierżycielem niebiańskiej broni – prawdopodobnie właśnie ją wyobraża kula i wychodzące z niej pioruny, w dokumentacji nie istnieje jednak dokładne wytłumaczenie tego elementu herbu. Orzeł ma budzić skojarzenia ze Szkołą Orląt, czyli z prestiżową Wyższą Szkołą Oficerską Sił Powietrznych, istniejącą w Dęblinie od 1927 r.

Golub – Dobrzyń

Najstarszym elementem symboliki Golubia – Dobrzynia jest gołąb: pierwszy herb w historii miasta przedstawiał ptaka z rośliną w dziobie. W XIV wieku na tarczy pojawił się niemiecki rycerz zakonny z mieczem, stojący między pniami, na których siedziały gołębie. Następnie wymieniono rycerza na kobietę ze złotym ptakiem. Pod koniec XIX w. wrócono do rycerza, zaś w 2000 r. ponownie umieszczono w tarczy kobietę – świętą ze srebrnym mieczem.

Na uwagę zasługuje też herb powiatu Golub-Dobrzyń z charakterystycznym symbolem – Ogończykiem. Jest to symbol szlachecki nadany Dobrzyniowi przez generała kościuszkowskiego Ignacego Działyńskiego. Sam generał również się nim posługiwał. Symbol to rogacina, czyli ostrze strzały, którym identyfikowali się często właściciele i fundatorzy prywatnych miast i wsi; umieszczono je na połowie toczenicy, czyli zwiniętej i skręconej w okrąg chusty, trzymającej w miejscu chustę przeciwsłoneczną nakładaną na hełm rycerski.

Autor: Turisticus

Kto nie lubi odpocząć od szarej codzienności przynajmniej w wolny weekend? Nie znam lepszego sposobu niż wyjazd do jakiegoś ciekawego miasta.